Yapay Zeka Nedir?

Yüzeysel tabiriyle yapay zeka, bir bilgisayara, bilgisayar tarafından kontrol edilen makinelere insansı davranışları yaptırabilme gücüdür. Yani düşünme, olaylardan pozitif ve negatif yorumlar çıkararak deneyim kazanma, cümleleri anlamlandırabilme gibi zihinsel eylemleri gerçekleştirebilme yeteneğinin aslında bu yeteneklere sahip olmayan cihazlara yine insan eliyle yüklenmesi sonucu ortaya çıkmış sanal zihindir.

Yapay Zeka Adına Yapılan Çalışmalar ve Kullanım Alanları

Bu kavram seneler öncesinde ortaya çıkmıştır. 1920’lerde yazılmış ve o dönem bilim adamlarına ilham kaynağı olmuş modern bilim kurgu edebiyatı eserlerinde, özellikle Karel Capek’in eserlerinde dile getirilmiştir. Capek aynı temalı tiyatro eserinde de insan beyninden ayrı bir zeka oluşturulabileceği ve bu yapay zekaya sahip robotlar üretilebileceğini savunmuştur.

Karel haksız sayılmazdı. Zira yapay zeka alanındaki çalışmalar her geçen gün ilerliyor ve insan zekasına da gittikçe yaklaşıyor. Dört sene önce ortaya çıkan Mavi Beyin Projesi(Blue Brain Project) de bu dalda yapılmış büyük bir projedir. Bu projede bir kedinin beyin zarını siber dünyada kopyalamaya çalışmak, beyin kıvrımlarındaki bilgileri alarak anlaşılamayan birçok zihinsel olgu ve karakteristik özelliklerin sebebini ortaya çıkarmaktı esas olan. 1 milyar nörona sahip beyin zarını 144 terabaytlık RAM kullanarak işlemişlerdi. Kullandıkları bilgisayar ise dünyanın en güçlü bilgisayarlarından biri olan Blue Gene idi.

Stanford Üniversitesi ve IBM iş birliğiyle yapılan bu çalışmalarda fare beyninin tamamı ve yine insan beyninin %1’lik bir kısmı da sayısal belleğe işlenmişti. Projeyi yürüten Profesör Markram, 2018 yılına kadar insan zekasıyla eş değer akıllı bir yapay beyin yaratmayı planladıklarını söyledi. Bu yapay zeka, düşünecek duyguları hissedecek hatta biz insanlar gibi aşık olacak.

Bu iddialı cümlelere şunu hatırlatmak isteriz: Turing Testi.

Peki Nedir Bu Turing Testi?

Her mucit icat ettiği şeyin çalışılabilirlik ve kullanılabilirliğini test etmek zorundadır. Bu bağlamda yapay zeka denemeleri de birtakım testlere maruz kalacaktır. Bu testin adı Turing.

Turing Testi’nde bir oda bir perde ile ikiye ayrılır. Bir tarafta yapay zekaya sahip bir bilgisayar ve zeka seviyesi normal düzeyde yetişkin bir birey, diğer tarafta ise onlara sorular soracak ve yazılı olarak aldığı cevapları değerlendirerek hangisinin makine hangisinin insan tarafından cevaplandırıldığını bulacak bir heyet bulunmaktadır. Şayet değerlendirme sonucunda makine, cevapları ile heyeti insan olduğuna ikna ederse başarı ile sonuçlanmış bir çalışma olacak ve düşülebilen bir makine olacaktır.

Oysaki bu test birçok kez eleştirilmiştir. Çünkü insan zekasıyla eş değer olduğu düşünülen bir yapay zekayı, yine insan zekasıyla test etmek kimilerine ironik gelmiştir.

Tüm bunlar doğrultusunda son zamanlarda sıkça sözü edilen yapay zeka kavramı net olarak en fazla on yıl içerinde hayatımıza girecektir diyebiliriz sanırım.