Yapılan çalışma, deniz seviyesindeki yükselme ve bunun etkilerine karşı kıyılarda bulunan kültürel miras alanlarına yönelik yapılacak uyum eylemlerinin planlama sürecine yardımcı olacak bir tarama aracı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Proje kapsamında, kıyılarda bulunan kültürel miras alanları için yeni bir kırılganlık değerlendirme modeli geliştirilecek ve Dr. Gülizar Özyurt Tarakcıoğlu tarafından geliştirilen Bulanık Kıyı Hasar Görebilirlik Değerlendirme Modelini kullanarak fiziksel ve sosyal hassasiyetleri entegre edilecektir. Proje, ana hedeflerine ulaşmak için çeşitli iş paketleri halinde düzenlenmiştir.
Projenin Hedefleri
- Bilimsel bir risk analizi yöntemi: Gösterge tabanlı bulanık kıyı hassasiyeti değerlendirme modelini (Özyurt, 2010) kültürel miras alanlarının hassasiyetleri ile birleştiren kapsamlı ve veri odaklı bir metodolojinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Geliştirilecek bu yöntemin, saha özelinde yapılan çalışmalardan ziyade ulusal ölçekte yapılacak değerlendirme uygulamalarında kullanılması hedeflenmektedir. Yöntemde kullanılacak göstergeler, kırılganlıkların ulusal ölçekte anlaşılmasına yardımcı olacak şekilde belirlenmektedir. Ayrıca bu yöntemle yapılacak analiz sadece toplam kırılganlığı dikkate almakla kalmayacak, aynı zamanda kıyı erozyonu ve periyodik su baskınlarının kültürel miras alanları üzerindeki etkilerini de ayrı ayrı değerlendirecektir. Bu yaklaşım, kıyılarda bulunan kültürel miras alanlarının farklı etkilere karşı hassasiyetleri ve maruziyetleri açısından önceliklendirilmesini amaçlamaktadır.
- Yüksek riskli alanlar için detaylı değerlendirme & taşkın haritaları: Proje kapsamında yüksek risk altında olduğu belirlenen alanlar için çeşitli disiplinlerden uzmanlarla yapılan detaylı değerlendirmelerle, 2100 yılına kadar öngörülen değişimlerin etkileri belirlenecektir. Bu etkilerin ayrıntılı olarak incelenmesiyle de diğer risk seviyelerindeki miras alanlarının kapsamlı incelemeleri için kullanılabilecek bir yöntem ortaya konacaktır. Ayrıca coğrafi bilgi sistemleri ve mevcut ulusal / uluslararası veri tabanları entegre bir şekilde kullanılarak yüksek risk altında olduğu belirlenen alanlarda, ekstrem su seviyesi koşulları altındaki taşkın alanı boyutları hesaplanacak ve taşkın haritaları hazırlanacaktır.
- Kültürel miras alanında iklim değişikliğine ilişkin mevcut bilginin değerlendirilmesi: Yüksek risk düzeyindeki miras alanları üzerinde çalışan uzmanların ve araştırmacıların mevcut bilgi ve öngörüleri bir anket aracılığıyla değerlendirilecektir. Bu sayede, profesyonel olarak bu alanla ilgilenen kitlenin iklim değişikliğinin etkilerini nasıl algıladığının görülmesi amaçlanmıştır.
- Uyum çalışmaları için önerilen önlemlerin paylaşılması: Modelin sonuçları doğrulandıktan sonra, bulgular kültürel miras ve iklim değişikliği alanında hem okuyan hem de çalışan profesyonellere sunulacaktır. Bu sunum, deniz seviyesinin yükselmesi ve bunun etkileri nedeniyle tehdit altında olan Türkiye’nin kıyılarında yer alan kültürel mirası alanlarının korunmasına yardımcı olabilecek olası uyum çalışmalarına ilişkin tavsiye almayı amaçlamaktadır.
